Κριμιζής Σταμάτιος

Επιστήμη του Διαστήματος [Θεωρία και Εφαρμογές]

Γεννήθηκε στο Βροντάδο της Χίου το 1938. Σπούδασε στα Πανεπιστήμια της Minnesota (πτυχίο Φυσικής 1961) και Iowa (M.Sc. 1963, PhD. 1965) των ΗΠΑ. Διετέλεσε καθηγητής της Σχολής Φυσικής και Αστρονομίας του Πανεπιστημίου της Iowa. Το 1968 ανέλαβε την ηγεσία της Ομάδας Διαστημικής Φυσικής και Διαστημικών Οργάνων στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins (JHU/APL). Το 1980 διορίστηκε Chief Scientist στη Διοίκηση Διαστημικής, της οποίας έγινε διευθυντής το 1991. Ήταν υπεύθυνος για τις δραστηριότητες 600 περίπου επιστημόνων, μηχανικών και άλλου προσωπικού. Από τον Απρίλιο του 2004 είναι ομότιμος διευθυντής. Ανέλαβε ως Εθνικός Εκπρόσωπος της Ελλάδος στο συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) (12/2006 - 09/2010) και διετέλεσε πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας (2010-2013).
Τα ενδιαφέροντά του περιλαμβάνουν το γήινο περιβάλλον, τη μαγνητόσφαιρα της Γης, τον Ήλιο, τη διαπλανητική ύλη, τις πλανητικές μαγνητόσφαιρες και άλλα αντικείμενα αστροφυσικού ενδιαφέροντος. Έχει εργαστεί ως επικεφαλής ερευνητής (Principal Investigator) ή συνεργάτης (Co-Investigator) της NASA και ESA με όργανα σε 21 διαστημικές αποστολές προς όλους τους πλανήτες, συμπεριλαμβανομένου και του Πειράματος Ανίχνευσης Φορτισμένων Σωματιδίων Χαμηλών Ενεργειών (Low Energy Charged Particle-LECP-Experiment), των διαστημοπλοίων Voyager 1 και 2. Είναι από τους επικεφαλής ερευνητές της αποστολής Cassini/Huygens στον Κρόνο και συνεργάτης ερευνητής στις αποστολές Galileo, Ulysses, ACE, MESSENGER και New Horizons. Πρωτοστάτησε στην υλοποίηση του προγράμματος Discovery της NASA, που αφορά στις πλανητικές αποστολές χαμηλού κόστους. Η πρώτη απ' αυτές τις αποστολές, το διαστημόπλοιο NEAR (Near Earth Asteroid Rendezvous) σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Johns Hopkins, εκτοξεύθηκε το 1996, τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον αστεροειδή Έρωτα για ένα χρόνο και προσεδαφίστηκε επιτυχώς στις 12 Φεβρουαρίου 2001. Η ομάδα NEAR έχει τιμηθεί με πολυάριθμα βραβεία, συμπεριλαμβανομένου του Smithsonian Air and Space Museum Trophy for Achievement το 2001. Ο Δρ. Κριμιζής, μαζί με δύο άλλους συναδέλφους, τιμήθηκε από το περιοδικό Aviation Week & Space Technology με το Laurels in Space για την επίτευξη του NEAR (1997 και 2001). Επίσης, τιμήθηκε το 2001 με το Laurels για το ρόλο του στην επαναφορά στο προσκήνιο της αποστολής New Horizons, που εκτοξεύθηκε προς Πλούτωνα στις 19 Ιανουαρίου 2006. Υπήρξε μέλος των ομάδων που απονεμήθηκαν το Smithsonian Collier Trophy για το Voyager (1980) και το Air and Space Museum Trophy για τις αποστολές Voyager (1989) και Cassini (2012) της NASA. Έχει κατασκευάσει όργανα που έχουν πετάξει σε οκτώ πλανήτες, ο μοναδικός επιστήμονας που το έπραξε, και το έργο του σχετικά με την αποστολή New Horizons στον Πλούτωνα (τον ένατο πλανήτη μέχρι το 2007) θα ολοκληρώσει το σύνολο των πλανητών το 2015. Σήμερα είναι συνεργάτης ερευνητής στο Proba-3 ASPIICS όργανο του ESA, στην αποστολή JUICE στον Δία, και το πείραμα Solar Probe Plus EPI-Lo της NASA. Μοναδική επίτευξή του παγκοσμίως είναι ότι όργανά του έχουν εξερευνήσει όλους τους πλανήτες.

Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 570 εργασίες σε επιστημονικά περιοδικά με κριτές και βιβλία, με άνω των 13.000 έτερο-αναφορών, και είναι ένας από τους τρεις εκδότες του βιβλίου "Saturn from Cassini", Springer, 2009. Έχει τιμηθεί με το  Exceptional Scientific Achievement Medal της NASA (1981,1986 kai 2014) και πάνω από 40 ομαδικά βραβεία (Group Achievement Awards) της NASA για τις αποστολές Voyager, AMPTE, Galileo, Ulysses, Cassini, NEAR, ACE, MESSENGER και New Horizons, μεταξύ άλλων. Είναι διακεκριμένο μέλος (Εταίρος) της Αμερικανικής Ένωσης Γεωφυσικής (AGU), της Αμερικανικής Φυσικής Εταιρείας (APS), της Αμερικανικής Οργάνωσης για την Προώθηση της Επιστήμης (AAAS) και του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αεροναυτικής και Αστροναυτικής (AIAA),πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου Βασικών Επιστημών της Διεθνούς Ακαδημίας Αστροναυτικής (IAA) και επίτιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Γεωφυσικής Ένωσης (EGU). Το 2002 ο Παγκόσμιος Οργανισμός για το Διάστημα, του απένειμε το βραβείο COSPAR Space Science Award. Το 1999 η Διεθνής Αστρονομική Ένωση μετονόμασε τον αστεροειδή "1979 UH" σε "8323 Krimigis". Το 1997 ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας τον τίμησε με τον Χρυσό Σταυρό του Ταξιάρχου του Τάγματος του Φοίνικος. Έχει ανακηρυχθεί Επίτιμος Διδάκτορας των Πανεπιστημίων Αιγαίου (2009), Αθηνών (2010) και Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδας (2011). Το Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Αεροδιαστημικών Οργανώσεων (CEAS) του απένειμε το Χρυσό Μετάλλιο (2010). Έλαβε από τη Διεθνή Ακαδημία Αστροναυτικής (IAA) το βραβείο Laurels Award for Team Achievement για την αποστολή του διαστημόπλοιου MESSENGER της NASA, το οποίο έγινε ο πρώτος δορυφόρος του Ερμή (09/2012). Πρόσφατα, η Ευρωπαϊκή Ένωση Γεωεπιστημών του απένειμε το Jean Dominique Cassini Μετάλλιο (2014),η ΑΙΑΑ το  James Van Allen Space Environment Award (2014), το Smithsonian National Air and Space Museum το Trophy for Lifetime Achievement (2015) και η American Astronautical Society το Space Flight Award for 2015 (2016) . Σύμφωνα με ειδική παρουσίαση του ScienceWatch του Thomson Reuters (http://sciencewatch.com/ana/st/planet/11sepPlanetKrim/), είναι ανάμεσα στους 10 πιο παραγωγικούς επιστήμονες στο χώρο της Διαστημικής Φυσικής για τη δεκαετία 2001-2011.

Τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 2005.